URAk, Uraren Euskal Agentziak, Eusko Jaurlaritzaren mendeko sozietate publikoak, «REACT-UE 4 helburu espezifikoaren» barruan gauzatu du jarduera hori, Urdaibaiko eskualdeko saneamendua hobetzeko 2014-2020 EGEF Euskal Autonomia Erkidegoko Programan ekonomia berderako trantsizioan laguntzen duten inbertsioak babesteko.
Ingurumenaren iraunkortasunari eta karbono gutxiko ekonomiarako trantsizioari laguntzeko, ingurumena babesteko eta kontserbatzeko eta klima-aldaketaren ondorioak arintzeko Eusko Jaurlaritzaren estrategiaren barruan, Uraren Euskal Agentziak (URA), Busturialdeko Ur Partzuergoarekin egindako hitzarmen baten bidez, Mundakako itsasadarraren ezkerraldeko kolektore orokorra eraiki du Gernika-Busturia tartean. Jarduera hori Urdaibain faseka egiten ari den lan zabal baten parte da.
Tarte horren inbertsio globala 15 milioi eurotik gorakoa da, eta Eusko Jaurlaritzak eta Europar Batasunak batera finantzatu dute 2014-2020 EGEF Euskadiko Programa Operatiboan, REACT-UE baliabideen bidez, 4,4 milioi euro ingururekin.
Obrak barne hartzen du ezkerraldeko kolektorea eraikitzea, Gernikako ponpaketa-estazioaren (herriko araztegi zaharraren instalazioetan dago) eta Busturiako ponpaketa-estazioaren arteko tartean. Kolektorea eraikitzeak aukera ematen du Gernikatik Busturiarainoko saneamendu-isurketak biltzeko, jada eginda zeuden tarteekin lotzeko eta hondakin-urak, bai ezkerraldekoak bai eskuinaldekoak, Lamiarango araztegira (HUA) bideratzeko, behar bezala tratatzeko. Pasabide bat, azken hori, ezinbestekoa itsasora isuri aurretik.
Lanak 6,5 kilometro kolektore eraikitzea ekarri du. Hodiaren % 70ek grabitate bidez funtzionatzen du, baina hoditik bi kilometrora emariak bultzatu behar dira. Gainera, 2,5 kilometroko eroanbideak gehitu dira, Gambe eta Murueta auzoetako hondakin-urak kolektorera gehitzeko. Azkenik, instalazioari lau ponpaketa ezarri zaizkio, isurketak sisteman sartzeko.
Kolektorearen eraikuntza, bestalde, Busturia eta Gernika arteko hornidura-hodia berritzeko aprobetxatu da. Padura-eremuan dagoenez, hodi hori kontserbazio-egoera txarrean zegoen, eta, beraz, obra-lekuak ireki ondoren, hodi horretan 6,5 kilometro hodi berri eraikitzeko aprobetxatu da.
Jarduera honek Gernika eta Lamiarango HUAren arteko saneamendu-sareko zatiak osatzen ditu. Horrela, Gernikatik, Gautegiz Arteagatik, Kortezubitik eta Mundakako itsasadarraren ezkerraldeko gainerako herrietatik datozen isurketak azkenean Bermeoko HUAra bidera daitezke, behar bezala tratatzeko eta ondoren itsasora isurtzeko.
EGEF Eskualde Garapeneko Europako Funtsak kofinantzatzen du obra hori, eta Busturialdeko saneamendu- eta arazketa-azpiegituren kudeaketaren iraunkortasun teknikoa eta ekonomikoa bermatzen du. Azpimarratu behar da Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoan integratzeak eskualdean uraren hiri-zikloaren kudeaketan beharrezkoa den gaitasun tekniko eta ekonomikoa ematea ahalbidetu duela; eskualdeko uraren kudeaketa kaudimendunean buruaskitasunerako urrats handia.
Inbertsioak balio ekosistemiko handiko espazio bateko uren egoera ekologiko ona indartzen du.
