Observatorio Vasco del Emprendimiento – Euskal Ekintzailetzaren Behatokiak, EEB-OVEk, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) Global Entrepreneurship Monitor (GEM) 2023-2024 Txosten berriaren emaitzak ezagutzera eman ditu. EEB-OVEk ekitaldi bat antolatu du txostenaren ondorio nagusiak aurkezteko, eta euskal ekosistema ekintzailearen UpEuskadi egoera eta bilakaera aztertzen duten aurkikuntza nagusiak adierazi dira nazioarteko egoerarekin alderatuta. Global Entrepreneurship Monitor proiektua munduko ekintzailetzari buruzko datuen iturri nagusia da, eta, horri esker, euskal ekintzailetzaren ekosistema nazioarteko ingurunearekin alderatu daiteke.
Txostena EEB-OVEko aditu-talde batek osatu du, Deustuko Unibertsitateko, Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) eta Mondragon Unibertsitatekoak guztiak. Bertan informazio baliagarria eman nahi da politika publikoen bidez Euskadiko jarduera eta kultura ekintzailea sustatzeko. Ekitaldian honako hauek parte hartu dute: Leyre Madariaga andrea, Eusko Jaurlaritzako Eraldaketa Digitalaren eta Ekintzailetzaren zuzendaria; Unai Andueza jauna, Gipuzkoako Foru Aldundiko Sustapen Ekonomikoko zuzendaria; Ana Fernández Laviada andrea, Ekintzailetzaren Behatokia – GEM Spain Sareko presidentea; eta María Saiz Santos andrea, EEB-OVEko presidentea. Guztien artean Euskadiko ekintzailetzak aurre egin beharreko erronka eta aukerei buruz hitz egin dute. Jardunaldian Euskadiko GEMren 20. urteurrena ere ospatu da, hau da, bi hamarkada Euskadiko ekintzailetzaren eta enpresa-eraldaketaren neurketan eta inpaktuan lanean.
GEM 2023-2024 txostenaren 8 ondorio nagusiak:
1. Jarduera ekintzailea: EAEko jarduera ekintzailearen tasak % 5,5 izaten jarraitzen du, hau da, egonkor mantentzen da eta azken bi hamarkadetako % 4,6ko batez besteko historikoa gainditzen du.
2. Ekiteko asmoa: hurrengo hiru urteetan ekiteko asmoa neurtzen duen tasa EAEn % 7,0 da; horrek esan nahi du etorkizunean ekiteko aukera solidoa dela.
3. Gizarteak ekintzailetzari buruz duen pertzepzioa hobetzea: EAEko helduek ekintzailetzari buruz duten pertzepzio orokorra hobetu egin da, eta ekiteko gaitasun eta jarrerekiko duten konfiantza handitu egin dela islatzen du. Izan ere, EAEko helduen ia erdiak (% 47,5) uste du ekiteko beharrezkoak diren ezagutzak eta trebetasunak dituela.
4. Porrotari beldurra eta aukerak hautematea: ekintzailetzaren pertzepzioa hobetu den arren, biztanleriaren erdiak baino gehiagok (% 53,2) porrotari dion beldurra oztopo garrantzitsua da oraindik ere negozio bat hasteko. Epe laburrean ekiteko aukeren pertzepzioa % 30,3ra igo da, baina oraindik pandemiaren aurreko mailen eta Europako batezbestekoaren azpitik dago (% 49,2).
5. Genero-arrakala: EAEn ekiten duten herritarren artean genero-arrakala ezabatzen duen lurralde gisa finkatu da EAE. Lurraldea gai horretan nabarmentzen da, eta ez ordea EBko herrialdeen batezbestekoa, Ameriketako Estatu Batuak edo beste herrialde aurreratu batzuk; izan ere, oraindik ere, gizonen ekintzailetza-tasak nabarmen handiagoak dira emakumeenak baino.
6. Euskal ekintzaileen profila: biztanleria ekintzailearen batez besteko adina 44 urtera igo da, eta ekintzaileen erdiak baino gehiagok (% 56,2) unibertsitate-ikasketak ditu. Euskadi gazteen ekintzailetzaren indize eskasagatik nabarmentzen da.
7. Berrikuntza, Teknologia eta Digitalizazioa: negozio berrietan berrikuntzarako joera areagotu egin da, eta produktuaren eta zerbitzuen berrikuntzari (% 35,3) eta teknologia berriei (% 31) buruzko datuek gehieneko historikoak izan dituzte EAEn. Munduan berrikuntzak eta teknologia berrien erabilera nabarmentzen dira. Gainera, hasierako negozioen % 78,5ek teknologia digitalak erabili ditu, eta horrek modernizazioan aurrera egin dela adierazten du.
8. Negozioen finantzaketa: ekintzailetzan egindako finantzaketa dibertsifikatu egin da; izan ere, 150.000 euro baino gehiagorekin hasten diren negozioen proportzioa handitu da. Datu hori, halaber, lurraldeko ekintzailetza berritzailearen tasarekin lerrokatuta dago. Finantzaketa-iturri nagusia aurrezki pertsonalak dira, nahiz eta banku-finantzaketa ere handitzen ari den. Horrek finantza-sektorearen konfiantza gero eta handiagoa dela islatzen du.
Ondorio horiek EAEko ekintzailetzaren egoeraren ikuspegi osoa ematen dute, eta biztanleriak arlo horretan dituen aukerak eta erronkak nabarmentzen dituzte.
GEM 2023-2024 txostenak berretsi egiten du Ekintzailetzaren Euskal Behatokiak berrikuntza, eraldaketa eta sektore ekintzailea eta euskal enpresa-sarea indartzeko duen konpromisoa. Beren datuekin, euskal erakundeek ekosistema ekintzaile inklusiboagoa, lehiakorragoa eta jasangarriagoa babestuko duten politikak diseinatu ahal izango dituzte.Gure lurraldean 4300 pertsona baino gehiagori egindako inkestak emandako datuetan oinarritu da ikerketa. Ekintzaileen ezaugarri nagusiak, euskal ekosistema ekintzailearen joera globalak eta euskal ekintzailetza-sarearen proiektu berriak garatzen dituzten jarduera-sektoreak jasotzen dira. Hori guztia nazioarteko ikuspegi konparatibo batetik, EAEko ingurune ekintzailearen indarguneak eta ahulguneak hobeto behatu ahal izateko.
EEB-OVEri BURUZ
EEB-OVE, Observatorio Vasco del Emprendimiento- Euskadiko Ekintzailetzaren Behatokia Euskal Autonomia Erkidegoko ekintzailetzaren datuak neurtzeko eta interpretatzeko tresna da, ekintzaileei, enpresei eta erakundeei erabakiak hartzen laguntzeko. EEB-OVEk EAEko ekosisteman fenomeno ekintzailea neurtzeko erreferente gisa finkatzeko asmoa du.
